झापा । नेपालसहित दक्षिण एसियाली मुलुककै मौलिक उपचार पद्धति हो-आयुर्वेद । जस्तोसुकै जटिल रोगको पनि उपचार सम्भव हुने दाबी गरिने आयुर्वेद उपचार पद्धति पछिल्ला केही वर्षयता भने निकै उपेक्षित छ । देशका सबैजसो जिल्लामा जिल्ला स्तरीय र सबै प्रदेशमा प्रादेशिक अस्पताल भए पनि पूर्वाधार, जनशक्ति र औषधि अभावमा तिनले भरपर्दो सेवा दिन सकेका छैनन् ।
झापा सदरमुकाम चन्द्रगढीस्थित आयुर्वेद उपचार केन्द्रमा दैनिक मुस्किलले ३० जना बिरामी उपचारका लागि आउँछन् । २५ वर्षदेखि उपचार सेवा दिँदै आए पनि यो केन्द्रप्रति सेवाग्राहीले भरोसा गर्न सकेकै छैनन् ।
केन्द्रका अधिकारीहरू भने सीमित जनशक्तिका भरमा एउटै कार्यालयले उपचार र प्रचार दुवै धान्नु परेकाले आयुर्वेदको महत्त्वबारे बुझाउन नसकिएको बताउँछन् ।
भक्तपुरस्थित आयुर्वेद उपचार केन्द्रको हालत पनि उस्तै छ । यहाँ दैनिक सरदर ९० जना बिरामी उपचारका लागि आउँछन् । बजेट अभावकै कारण आयुर्वेद उपचार पद्धतिलाई प्रभावकारी बनाउन नसकिएको केन्द्र प्रमुखको गुनासो छ ।
सरकारले अहिले देशैभरका आयुर्वेद उपचार केन्द्रमा बजेटसँगै औषधि पनि कटौती गरेको छ । केही वर्ष अघिसम्म ८० प्रकारका आयुर्वेदिक औषधि निःशुल्क वितरण गर्ने सरकारले अहिले मुस्किलले २२ प्रकारका औषधि मात्र पठाउन थालेको छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका अधिकारीहरू पनि आयुर्वेद चिकित्सालाई अहिलेको अवस्थाबाट माथि उठाउने हो भने नीतिगत रूपमै सुधार गर्नुपर्ने खाँचो औँल्याउँछन् ।
ओझेलमा परेको आयुर्वेदलाई पुनर्जीवन दिने हो भने देशैभरका आयुर्वेद उपचार केन्द्र र औषधालयहरूलाई सक्रिय राख्न सरकारले अग्रसरता लिनै पर्छ । अन्यथा दक्षिण एसियाको यो मौलिक उपचार पद्धति किताबका पानामा सीमित हुन बेर लाग्दैन ।
.png&w=400&height=300)
