काठमाडौं । नेकपा एमालेलगायतको समर्थनमा पुस १० गते प्रधानमन्त्री नियुक्त पुष्पकमल दाहालले आज (मंगलबार) दोस्रोपटक मन्त्रीमण्डल विस्तार गरेका छन् । शीतलनिवासमा मंगलबार आयोजित कार्यक्रममा नवनियुक्त मन्त्रीहरुले पद तथा गोपनीयताको शपथग्रहण गरेका थिए ।
मंगलबार सत्ता साझेदार दलहरुबीच भएको भागबन्डाअनुसार प्रधानमन्त्री दाहालले मन्त्रिपरिषद् दोस्रोपटक विस्तार गरेका हुन् । दाहालले मंगलबार थप १५ मन्त्री नियुक्त गरे । अर्थात् अब दाहाल नेतृत्वको सरकार २३ सदस्यीय बनेको छ ।
माओवादीबाट भने तीन मन्त्री र एक राज्यमन्त्री थपिएका छन् । माओवादीबाट उपप्रधानमन्त्री एवं भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्रीमा नारायणकाजी श्रेष्ठ नियुक्त भइसकेका छन् । माओवादी केन्द्रका तर्फबाट मन्त्री बन्नेहरुको सूची यस्तो छ ।
००
नेकपा माओवादी केन्द्रबाट नियुक्त
१. पुष्पकमल दाहाल : प्रधानमन्त्री, वन तथा वातावरण, युवा तथा खेलकुद
२. नारायणकाजी श्रेष्ठ : उपप्रधानमन्त्री एवं भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री
३. रेखा शर्मा : सूचना, सञ्चार तथा प्रविधिमन्त्री
४. सुदन किराती : संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री
५. अमनलाल मोदी : संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री
६. सुशीला श्रीपाली : संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डडन राज्यमन्त्री
०००
पुष्पकमल दाहाल : प्रधानमन्त्री, वन तथा वातावरण, युवा तथा खेलकुद
नेकपा एमाले, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी, राजपा र जनमत पार्टीको समर्थनमा माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रधानमन्त्रीमा तेस्रोपटक नियुक्त भएका हुन् । उनी यसअघि २०६५ साउनदेखि २०६६ वैशाख २१ गतेसम्म र २०७३ साउन १९ देखि २०७४ जेठ २३ गतेसम्म प्रधानमन्त्री बनेका थिए ।
२०२८ सालमा नेकपाको पुष्पलाल समूहमा पार्टीको सदस्यताबाट आफ्नो राजनीतिक जीवन प्रारम्भ गरेका दाहालले २०३१ सालमा मार्क्सवादी अध्ययन समूह गठन गरेका थिए । २०३४ सालमा चौथो महाधिवेशनमा प्रवेश गरी २०३५ सालमा पूर्णकालीन कार्यकर्ता र २०३६ सालमा चितवन जिल्ला समिति सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए । २०४० सालमा अखिल नेपाल युवक संघको केन्द्रीय अध्यक्षमा निर्वाचित भएका थिए ।
उनी २०४१ सालमा नेकपा (मशाल) को पाँचौं महाधिवेशनबाट केन्द्रीय सदस्यमा निर्वाचित, २०४२ मा पोलिटब्युरो सदस्य, २०४६ मा महामन्त्री र २०४८ सालमा नेकपा (एकता केन्द्र) को महामन्त्री भए । यसैगरी २०५१ मा तत्कालीन नेकपा-एकता केन्द्रको प्रथम राष्ट्रिय सम्मेलनपछिको बसेको तेस्रो विस्तारित बैठकपछि पार्टीको नाम फेरेर नेकपा (माओवादी) राखेपछि महामन्त्री भएका दाहालले २०५२ सालदेखि सुरु भएको जनयुद्धको नेतृत्व गरे । २०५७ सालमा दोस्रो राष्ट्रिय सम्मेलनबाट नेकपा माओवादीको अध्यक्ष भए ।
दाहाल २०६३ असार २ गते बालुवाटारमा पत्रकार सम्मेलन गरी काठमाडौंमा भूमिगत जीवनबाट सार्वजनिक भएका थिए । उनी २०७९ मंसिर ४ मा भएको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा गोरखा निर्वाचन क्षेत्र २ बाट विजयी भएका हुन् ।
नारायणकाजी श्रेष्ठ : उपप्रधानमन्त्री एवं भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री
उपप्रधानमन्त्री एवं भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री बनेका नारायणकाजी श्रेष्ठ यसअघि पनि पटक-पटक मन्त्री भइसकेका माओवादी नेता हुन् । गोरखाको जौबारीमा २०१६ सालमा जन्मिएका श्रेष्ठले पार्टीको प्रवक्ताको जिम्मेवारीसमेत सम्हालिसकेका छन् । सार्वजनिक प्रशासनमा स्नातकोत्तर गरेका मन्त्री श्रेष्ठ हालसम्म अविवाहित छन् । पार्टीमा प्रस्टवक्ताका रुपमा छवि बनाएका श्रेष्ठ सादगी नेताका रुपमा परिचित छन् ।
उनी ०३३ सालदेखि राजनीतिमा लागेका हुन् । माओवादी शान्तिप्रक्रियामा आइसकेपछि २०६५ सालमा माओवादी र उनी नेतृत्वको एकता केन्द्रबीच पार्टी एकता भयो । त्यसपछि श्रेष्ठ नेकपा एकीकृत माओवादीको उपाध्यक्ष बनेका थिए । भूमिगत सशस्त्र संघर्षमा रहेको माओवादीलाई शान्तिपूर्ण राजनीतिमा ल्याउन त्यसबेला श्रेष्ठ र उनको पार्टीका अर्का नेता अमिक शेरचनले महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेका थिए ।
रेखा शर्मा : सूचना, सञ्चार तथा प्रविधिमन्त्री
दाङ क्षेत्र नम्बर २ बाट विजयी माओवादी नेतृ रेखा शर्माले लुम्बिनीका पूर्वमुख्यमन्त्री एवं नेकपा एमालेका प्रभावशाली नेता शंकर पोखरेललाई पराजित गरेकी हुन् । दाङको घोराही उपमहानगरपालिकाकी स्थायी बासिन्दा शर्माले स्नातकोत्तरसम्मको अध्ययन पूरा गरेकी छन् । २०२६ सालमा जन्मिएकी शर्मा सशस्त्र द्वन्द्वकालमा २०५८ चैतदेखि २०५९ चैतसम्म एक वर्ष सैनिक हिरासतमा बसिन् ।
२०४२ सालमा अनेरास्ववियुको स्कुल एकाइ कमिटीबाट विद्यार्थी राजनीतिको सुरुवात गरेकी शर्मा २०५१ सालमा वाईसीएलको केन्द्रीय सदस्य बनेकी थिइन् । २०५७ सालमा उनी नेकपा माओवादीको केन्द्रीय सदस्य, २०५३ देखि २०५८ सम्म अनेमसंघ क्रान्तिकारीको अध्यक्ष बनेकी हुन् । २०७५ मा नेकपामा केन्द्रीय सदस्य, २०७९ मा माओवादी स्थायी कमिटी सदस्य बनेकी हुन् । उनी संविधानसभा सदस्य निर्वाचन २०७० मा माओवादी केन्द्रका तर्फबाट समानुपातिकतर्फ निर्वाचित भएकी थिइन् । २०७४ मा प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनमा समानुपातिक प्रणालीबाट निर्वाचित भइन् । यसपटक उनी सूचना, सञ्चार तथा प्रविधिमन्त्री बन्न सफल भइन् ।
सुदन किराती : संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री बनेका सुदन किराती प्रतिनिधिसभामा नेकपा माओवादी केन्द्रका तर्फबाट भोजपुरबाट निर्वाचित भएका हुन् । उनी २०३५ सालमा भोजपुरमै जन्मिएका हुन् । २०४६ सालको जनआन्दोलनपछि विद्यार्थी आन्दोलनमा सहभागी भएर राजनीतिमा प्रवेश गरेका किराती पार्टीको केन्द्रीय सदस्यसमेत हुन् ।
२०६४ को संविधानसभा सदस्य निर्वाचनमा नेकपा माओवादीका तर्फबाट भोजपुर २ बाट संविधानसभा सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए । करिब ९ वर्ष भूमिगत जीवन बिताएका किराती झन्डै २३ महिना बन्दी जीवन बिताएका थिए ।
अमनलाल मोदी : संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री
मोरङ क्षेत्र नम्बर ४ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निर्वाचित अमनलाल मोदी संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री भएका छन् । २०४२ सालमा जन्मिएका मोदीले स्नातकसम्मको अध्ययन पूरा गरेका छन् । राजनीतिक आन्दोलनका क्रममा मोदी २०६० सालमा पक्राउ पर्दा २७ महिना जेल बसेका थिए । यसअघि २०७० सालमा भएको संविधानसभा सदस्य निर्वाचनमा पनि मोदी विजयी भएका थिए ।
उनी २०५३ सालदेखि माओवादीसँग आबद्ध छन् । मोदी २०५८ सालमा थारु राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चाको जिल्ला सदस्य । माओवादीको जिल्ला र केन्द्र तहमा विभिन्न संगठनमा रहेर जिम्मेवारी निर्वाह गरेका छन् ।
सुशीला श्रीपाली : संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डडन राज्यमन्त्री
माओवादी केन्द्रको केन्द्रीय सदस्यसमेत रहेको सुशीला श्रीपालीलाई पुष्पकमल दाहालले संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डडन राज्यमन्त्री बनाएका छन् । २०६८ सालमा दलित आयोगको सदस्य बनेकी श्रीपाली २०४६ देखि कम्युनिस्ट आन्दोलनमा संलग्न छिन् ।
२०५४ सम्म भारतमै रहेर माओवादी आन्दोलनमा सहभागी उनी २०५४ भदौदेखि नेपालमा आएर पार्टीमा संलग्न भएकी थिइन् । समानुपातिक सांसद श्रीपालीका पति डम्मरसिंह ठकुरी सेना समायोजनमार्फत नेपाली सेनामा कार्यरत छन् । उनी राजधानीबाहिर भएकाले शपथ लिन भने पाइनन् ।
सरकारलाई समर्थन गरेका तर भागबन्डा र माग सरकारले पूरा नगरेपछि उपेन्द्र यादव नेतृत्वको जसपा सरकारमा सहभागी भएन । यस्तै रञ्जिता श्रेष्ठ चौधरी नेतृत्वको नागरिक उन्मुक्ति पार्टी पनि सरकारमा सहभागी भएन ।
माओवादीबाट अमनलाल मोदी सामान्य प्रशासनमन्त्री, राज्यमन्त्रीमा सुशीला श्रीपाली
मन्त्रिपरिषद् विस्तार, नवनियुक्त मन्त्रीले लिए शपथ
यस्तो बन्यो दाहाल नेतृत्वको २३ सदस्यीय मन्त्रिपरिषद् (सूचीसहित)
किन सरकारमा सहभागी भएनन् जसपा र लोसपा ?
राजनैतिक खेलका चतुर खेलाडी : पुष्पकमल दाहाल (भिडियो रिपोर्ट)
दौरासुरुवाल लगाएर पुष्पकमल दाहालले लिए प्रधानमन्त्रीको शपथ
