काठमाडौं । संविधानसभाको पहिलो निर्वाचनमा सबैभन्दा ठुलो दल बनेको माओवादी त्यसयताका हरेक निर्वाचनमा खुम्चिँदै गएको छ । यसबीचमा यो पार्टी सरकार गठन र विघटनमा पनि निकै सक्रिय रह्यो । अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल परिस्थितिलाई आफू अनुकूल व्याख्या गर्दै आइरहन्छन् । तीन दशकदेखि निरन्तर पार्टीको नेतृत्व र पछिल्लो डेढ दशकदेखि सत्ताको केन्द्रमा रहेका दाहालले भने जसरी अब भने मुलुकको राजनीति अगाडि नबढ्ने देखिएको छ ।
गठबन्धनका अन्य चार दलसँग सिट बाँडफाँड गरेर चुनावमा गएका नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष दाहालले चुनावअघि नै आफ्नो दल तेस्रो र निर्णायक शक्ति बन्ने बताएका थिए । अहिले चुनावी मत परिणाम जसरी आएको छ, त्यसले माओवादी तेस्रो दल बन्ने सङ्केत त देखाएको छ तर, निर्णायक भूमिकामा रहने सम्भावना भने कम हुँदै गएको छ।
सशस्त्र युद्धअघि नेकपा मशाल हुँदादेखि नै दाहाल निरन्तर नेतृत्वमा छन् । विस्तृत शान्ति सम्झौतामार्फत शान्तिपूर्ण राजनीतिको मूलधारमा आएको माओवादीले २०६४ यता तीन पटक सरकारको नेतृत्व गरिसकेको छ । दुई पटक त स्वयम् दाहाल नै सरकारको नेतृत्वमा पुगेका छन् । सत्ता समीकरण परिवर्तनमा पनि दाहाल पटक पटक निर्णायक देखिएका छन् ।
सत्ता समीकरणमा निर्णायक देखिँदा दाहालले आफ्नै पार्टीभित्र समीकरण मिलाउन भने सकेनन् । पार्टी पटक पटक विभाजित भयो । दश वर्षे सशस्त्र युद्धमा साथ दिएका मोहन वैद्य, रामबहादुर थापा, नेत्रविक्रम चन्दसहितका थुप्रै नेता अहिले उनीसँग छैनन् । एमालेसँगको एकता र एकता खारेजीपछि पार्टीमा परेको क्षतिलाई उनी यो चुनावबाट पूर्ति गर्न चाहन्थे । तर परिस्थिति त्यस्तो देखिएन ।
विगतमा सत्ता समीकरणमा निर्णायक मानिएको माओवादी यसपालिको चुनावबाट संसदीय अङ्क गणितमा जसरी खुम्चिएको छ, यसले दाहालमाथि गम्भीर प्रश्न पनि उठाएको छ।