सिन्धुपाल्चोक । सिन्धुपाल्चोकमा बर्सेनि बाढीपहिरोजस्ता प्राकृतिक विपद् दोहोरिने गर्छन् । जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले यस वर्ष पनि १८३ बस्तीका २५ हजार ८८ मानिस प्राकृतिक विपद्बाट प्रभावित हुने अनुमान गरेको छ । तर, मनसुन सुरु भइसक्दा पनि सम्भावित क्षति रोक्न कृत्रिम अभ्यास र पूर्वसूचना दिनेबाहेक अन्य पूर्वतयारी फितलो छ ।
विपद् संकटग्रस्त जिल्ला सिन्धुपाल्चोकमा मनसुन सुरु भएसँगै बल्ल जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समिति विपद्बाट हुनसक्ने जोखिम न्यूनीकरणमा जुटेको छ । यस वर्ष राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणले सिन्धुपाल्चोकका ३१ जोखिमयुक्त बस्ती सार्न सिफारिस गरेको छ । तर बस्ती सार्न र जोखिमयुक्त क्षेत्रका बासिन्दालाई सुरक्षित बासस्थानमा सार्ने तयारी त परको कुरा उनीहरुसँग छलफलसमेत गरिएको छैन । यसले अघिल्ला वर्ष मनसुनबाट जोगिएकाहरु यस वर्ष पुनः त्रासमा परेको हेलम्बुका खिलप्रसाद लामिछाने बताउनुहुन्छ ।
मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले यस वर्ष त झन् धेरै वर्षा हुने अनुमान गरेको छ । बढी पानी पर्ने भएपछि प्राकृतिक प्रकोपको जोखिम पनि बढी नै हुन्छ । जोखिम आकलन गरेर विपद्का बेला बस्न सुरक्षित स्थान, उद्धारका लागि हेलिप्याड, बिजुली र सञ्चार अवरुद्ध भएको खण्डमा वैकल्पिक विधिबारे भने काम शून्य छ । समयमै प्रभावित क्षेत्रका लागि काम गर्न नसके स-साना विपद्ले पनि ठूलो क्षति हुन सक्ने जलवायुविज्ञ धर्मराज उप्रेतीको भनाइ छ ।
बाढी-पहिरो कतिबेला आउला र उद्धार गरौंला भन्ने खालका मात्रै योजना बन्छन् तर बाढी पहिरोबाट हुने क्षतिको विषयमा भने आवश्यक छलफल नहुँदा क्षति नहुने गरी सरकारले योजना अहिलेसम्म बनाउन सकेको छैन । सिन्धुपाल्चोकका २१५ बस्तीको भौगर्भिक अध्ययनपश्चात् मनसुनजन्य विपद्का कारण यस वर्ष ६ हजार १५० घरपरिवारमा जोखिममा पर्न सक्ने विश्लेषण जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले गरेको छ ।
२०७१ को जुरे पहिरोदेखि सिन्धुपाल्चोकमा सुरु भएको प्राकृतिक विपत्ति निरन्तर छ । लगातारको प्राकृतिक विपत्तिले तीन हजार सात सय ९६ जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने १९ सय ८८ परिवार प्रभावित बनेका छन् । यसरी बर्सेनि विपद्को चपेटा परिरहने सिन्धुपाल्चोकमा विपद् रोक्न तथा न्यूनीकरणमा सरकारले विगतको घटनाबाट पाठ सिक्न सकेको छैन ।